Bebekler duygularını sözle ifade edemedikleri için, yetişkinler her zaman hastalığın uyarı işaretlerine karşı tetikte olmalıdır. Davranış değişikliği, bebeğinizin kendini iyi hissetmediğinin ilk işaretlerinden biri olabilir. Bebeğinizin aktivite düzeyi, iştahı ve ağlaması günden güne, hatta saatten saate değişse de bu alanlardan herhangi birinde belirgin bir değişiklik hastalık belirtisi olabilir. Genel olarak, bebeğiniz uyanıkken uyanık ve hareketliyse, iyi besleniyorsa ve ağlarken rahatlayabiliyorsa, bu alanlarda ara sıra görülen farklılıklar normaldir. Ancak bebeğinizin davranışıyla ilgili endişeleriniz varsa, bebeğinizin doktoruyla konuşun çünkü bu değişiklikler bir hastalığa işaret edebilir. Aşağıdaki uyarı işaretleri, bir şeylerin ters gittiğini fark etmenize ve ne zaman ve nasıl harekete geçeceğinizi bilmenize yardımcı olabilir.
Bebeğiniz bitmeyen ağlama krizleri veya sinirlilik yaşıyorsa…
Tüm bebekler ağlar—bu onların ihtiyaçlarını size iletmelerinin tek yoludur. Ağlamanın türüne bağlı olarak bebeğiniz aç, uykulu, yalnız, bezini değiştirmeye ihtiyaç duyuyor veya ağrı çekiyor olabilir. İlk başta bebeğinizin ağlamalarını nasıl yorumlayacağınızı bilemeyebilirsiniz ancak bu sorunlardan birini yatıştırmak genellikle bebeğinizi sakinleştirecektir. Bebeğiniz sürekli huysuzsa, uzun süreler boyunca veya çok ani bir şekilde ağlıyorsa veya olağandışı bir şekilde ağlıyorsa, bu bir hastalık belirtisi olabilir. Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, fiziksel bir sorun olmadığından emin olmak için bebeğinizi dikkatlice inceleyin; örneğin, giysilerin veya bebek bezinin onu rahatsız etmesi veya bebeğinizin parmağına dolanmış bir iplik veya bir saç teli… Bebeğinizin ağlaması normalden uzun sürerse veya başka hastalık belirtileri varsa mutlaka doktorunu arayın.
Bebeğinizin ateşi çıktıysa…
Soğuk algınlığı, krup, pnömoni, kulak enfeksiyonları, idrar enfeksiyonları ve diğer birçok bakteriyel ve viral hastalık gibi solunum yolu hastalıklarının tümü ateşe neden olabilir. Ateşi kontrol etmek için bebeğinizin ateşini cıva içermeyen bir dijital veya cam rektal termometre ile rektal olarak ölçün. En kolay ve en doğru yoldur. Yüksek bir ateş varsa hemen doktoru arayın. Buna ek olarak çocuğunuz bir yaşından büyükse, ateş 24 ila 48 saatten uzun sürerse (veya başka endişe verici semptomlar eşlik ediyorsa) doktoru arayın. 6 ay ile 5 yaş arasındaki çocuklarda ateş, birkaç dakika sürebilen veya saniyeler içinde sona erebilen ateşli nöbetleri (konvülsiyonları) tetikleyebilir. Bunlar korkutucu bir deneyimdir ancak genellikle zararsızdır. Bu olursa çocuğunuzun doktoruna haber verin. Nöbetler şiddetliyse, nefes almada zorluğa neden oluyorsa veya birkaç dakikadan uzun sürüyorsa acil yardım çağırın. Çocuğunuz komplike olmayan bir nöbet geçirmişse, normal çalışma saatlerinde bir doktor tarafından veya randevu alamıyorsanız acil servise gidin.
Bebeğinizde durgunluk gözlemliyorsanız…
Bebeğinizin enerjisinin çok az olduğunu veya hiç olmadığını, uykulu veya halsiz olduğunu veya normalden daha uzun uyuduğunu fark edebilirsiniz. Emzirmek için uyanması zor olabilir ve seslere ve görsel uyarılara karşı uyanık veya dikkatli olmayabilir. Bazen bu yavaş gelişir, bu nedenle kademeli değişimi fark etmezsiniz. Durgunluk, enfeksiyon belirtisi veya düşük kan şekeri gibi diğer durumların bir işareti olabilir. Bebeğiniz uyuşuk hale gelirse veya eskisi kadar aktif değilse bebeğinizin doktoruyla konuşun.
Bebeğinizde iştahsızlık varsa…
Çoğu yenidoğan her üç ila dört saatte bir yemeye hazırdır ve parmaklarını veya elini emerek, ağlayarak ve arama hareketleri yaparak açlık belirtileri gösterir. Bebeğiniz yemek yemeyi reddediyor ve birkaç öğünü atlıyorsa bu bir hastalık belirtisi olabilir. Bununla birlikte, çoğu beslenmeden sonra şiddetli kusma veya çok miktarda süt tükürme de bir soruna işaret edebilir. Bebeğiniz formül mamayla besleniyorsa, aşırı beslenmeden sonra veya formüle tahammülsüzlük nedeniyle kusma meydana gelebilir. Yeşile çalan kusma, bebeğinizin bağırsakları ile ilgili bir sorun yaşadığını gösterebilir. Bebeğinizin doğumdan sonraki ilk iki ila üç gün içinde doğum ağırlığının yaklaşık yüzde 10'unu kaybetmesi normaldir. Ancak bebeğiniz bu ağırlığı 10 veya 11 gün sonra geri almalıdır. Bebeğinizin kilo almadığına dair işaretler arasında az sayıda kirli bez sayılabilir. Çoğu doktor, kilosunu kontrol etmek için ilk haftanın sonunda yenidoğanı görmek ister. Bebeğinizde kilo alımının olmaması veya kilo kaybının devam etmesi, bir hastalığın veya başka durumların belirtisi olabilir ve tedavi edilmesi gerekir. Tedavi edilmediği takdirde ciddi hastalıklara yol açabileceğinden, bebeğinizin besinleri almakta veya sindirmekte herhangi bir sorunu varsa, bebeğinizin doktoruyla konuşun.
Bebeğinizde göbek kordonu enfeksiyonu olduğunu düşünüyorsanız…
Yeni doğan bebeğinizin göbek kordonunun etrafında irin veya kırmızı bir deri varsa veya hoş olmayan bir koku varsa, enfeksiyon kapmış olabilir. Bunu bebeğinizin doktoruna mutlaka iletin.
Bebeğinizde ishal ve/veya kusma varsa…
Bunlar, bağırsağın viral veya bakteriyel bir enfeksiyonuna, bir tıkanıklığa veya başka bir soruna işaret edebilir. Bazı durumlarda, bebeğinizin doktoru bebeğinizin dışkısını tedavi gerektiren bakteri açısından inceleyebilir. Viral nedenler tedavi gerektirmez ve yaklaşık bir hafta içinde kendiliğinden düzelir. Bebeğinizin sürekli ishali varsa, bu susuz kalmasına neden olabilir.
Bebeğinizin dışkısı sertse…
Bebeğiniz anne sütü veya biberonla besleniyorsa ve çok sert veya çok kuru dışkı yapıyorsa, bu onun daha fazla sıvıya ihtiyacı olduğunun veya ateş, hastalık veya ısı nedeniyle çok fazla sıvı kaybettiğini gösteriyor olabilir. Katı yiyecekler yemeye başlayan bebeklerde tahıl veya inek sütü gibi çok fazla kabızlık yapan yiyecekler de sert dışkılara neden olabilir.
Bebeğinizin idrar yapma sıklığı azaldıysa…
Bebeğiniz günde en az dört bez ıslatmalıdır. İdrar yaparken herhangi bir sıkıntı belirtisi gösteriyorsa, bu idrar yollarında bir enfeksiyon veya başka bir sorun belirtisi olabilir. Bebeğinizin bezindeki somon rengi veya pembemsi bir leke, tipik olarak yüksek konsantrasyonlu idrarın bir işaretidir ve genellikle endişe edilecek bir durum değildir. Ancak lekelenme devam ederse bu konuyu bebeğinizin doktoruyla konuşun. İdrarda kan veya bezin üzerinde kan lekesi varsa hemen doktora başvurunuz. Kanamaya karın ağrısı veya ateş eşlik ediyorsa derhal tıbbi yardım alın.
Ne yapalım?
Bebeğinizi mümkün olduğu kadar sağlıklı tutmak için, mümkünse çocuğunuzu emzirin, bu ona hastalığa karşı korumaya yardımcı olan antikorlar ve enzimler sağlayacaktır. Bebeğinizin yanında sigara içilmesine izin vermeyin. Ayrıca, bebeğinizin aşı programına ve düzenli kontrollerine uyduğunuzdan emin olun. Genel olarak, bebeğiniz özellikle halsiz görünüyorsa, yemek yemeyi veya içmeyi reddediyorsa, kusuyorsa, ishal veya ateşi varsa, bebeğinizin doktorunu arayın. Unutmayın, endişeleniyorsanız, farkında olmasanız bile muhtemelen iyi bir nedeni vardır, bu nedenle bebeğinizin doktorunu aramaktan çekinmeyin. Buna ek olarak:
Bebeğiniz sıkıntılı görünüyorsa, onu mümkün olduğunca kucağınıza alın ve teselli edin.
Bebeğinizi hasta olan çocuklardan, özellikle solunum sinsityal virüsü (RSV), mide "gribi", grip ve diğer solunum yolu enfeksiyonları, uçuklar (HSV1) ve diğer bariz bulaşıcı hastalıkları olan çocuklardan uzak tutun.
Hasta olan aile bireylerinin bebeğinizle yiyecek ve içecek paylaşmasına, bebeğinize ve oyuncaklarına dokunmasına engel olun.