Antarktika'da gizli tehdit simüle edildi: Volkanik patlamalara neden olabilir

Antarktika’nın buz tabakasının erimesiyle beraber küresel ısınmanın 100 gizli volkanik patlamayı tetikleyebileceği öne sürüldü. Bilim insanları, gerçekleştirdiği 4.000 bilgisayar simülasyonunda buzun erimesiyle magmatik baskının azaldığını ve bu durumun patlama riskini artırabileceğini ortaya koydu.


Antarktika’nın devasa buz tabakasının altında yavaş işleyen bir iklim geri besleme döngüsü meydana geliyor olabilir. Doğu ve Batı Antarktika’yı Transantarktik Dağları ayırıyor; bu kıta, ünlü lav gölüyle bilinen Erebus Dağı gibi volkanik devlere ev sahipliği yapıyor. Ancak, Antarktika’da en az 100 gizli volkan bulunuyor ve bunların çoğu batı kıyısı boyunca yoğunlaşmış durumda.

Bazı volkanlar yüzeyin üzerine çıkarken, diğerleri Antarktika Buz Tabakası’nın birkaç kilometre altında yer alıyor. İklim değişikliği, buz tabakasının erimesine ve bu da küresel deniz seviyelerinin yükselmesine neden oluyor. Ancak erime, sadece küresel değil, yerel düzeyde de etkiler yaratıyor. Buz tabakasının erimesi, altındaki kayalar üzerindeki ağırlığı azaltıyor. Bu durumun, dünyanın başka bölgelerinde buzul altı volkanik faaliyetleri artırdığı gösterilmişti.

Coonin ve ekibi, Antarktika’daki gömülü volkanların buz tabakası kaybından nasıl etkilendiğini anlamak için 4.000 bilgisayar simülasyonu gerçekleştirdi. Elde ettikleri sonuçlara göre, kademeli buz erimesinin buzul altındaki patlamaların sayısını ve boyutunu artırabileceği ortaya koyuldu. Bunun nedeni, buz tabakasının yükünün kalkmasının, yüzeyin altındaki magma odaları üzerindeki baskıyı azaltmasıdır. Bu baskının azalması, sıkışmış magmanın genleşmesine yol açar. Bu genişleme ise magma odası duvarları üzerindeki baskıyı artırarak patlamalara neden olabilir.

Bazı magma odaları aynı zamanda bol miktarda uçucu gaz içerir. Bu gazlar genellikle magma içinde çözünmüş durumdadır. Bu gazların dışarı çıkması, magma odasındaki basıncı artırır ve eriyen buz, buzul altındaki bir volkanın patlama olasılığını hızlandırabilir. Buzul altındaki volkanların patlamaları yüzeyde görünmeyebilir, ancak buz tabakası üzerinde etkileri olabilir.

Bu patlamalardan çıkan ısı, yüzeyin derinliklerinde daha fazla buz erimesine yol açabilir ve üstteki buz tabakasını zayıflatabilir. Bu durum, yüzeyden gelen baskının daha da azalmasına ve ardından yeni volkanik patlamalara neden olabilecek bir geri besleme döngüsü oluşturabilir. Yazarlar, bu sürecin yavaş olduğunu ve yüzlerce yıl içinde gerçekleştiğini vurguluyor. Ancak bu, teorik geri beslemenin, insan kaynaklı ısınma durdurulsa bile devam edebileceği anlamına geliyor. Antarktika’nın buz tabakası, son buzul çağında çok daha kalındı ve aynı buz yükünün azalması, magmanın ve gazların genişlemesi sürecinin geçmişteki patlamalara da katkıda bulunmuş olabileceği düşünülüyor.

Bu içeriğin kaynağı Ntv haber sitesidir.

Teknoloji haberleri konusunda verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederiz.