MELTEM GÜNEŞ / ANKARA- Hazırlanan Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelikte değişiklik taslağına göre, zehirlenme veya zehirlenme şüphesi olan durumlarda analiz ücretini artık Bakanlık karşılayacak.
Bakanlık yaptığı çalışmada, zehirlenme veya zehirlenme şüphesi olan durumlarda şüpheli ürünlerden alınan numunelere ait yapılan analiz sayısının, rutin resmi kontrollerde alınan numunelere yapılan analiz sayısına oranla oldukça düşük olduğunu tespit etti. Bu durumda analiz ücretlerinin rutin resmi denetimler gibi gıda kontrol laboratuvarlarınca karşılanmasının maddi bir külfet yaratmayacağı görülürken, laboratuvarlarca tahsil edilemeyen analiz ücretlerinden doğan vergi ödemesinde yaşanılan sorunların da çözüme kavuşması için yönetmelikte değişiklik kararı alındı.
İftira konusu oluyor
Mevcut durumda zehirlenme veya zehirlenme şüphesi ihbarı üzerine işletmelerden alınan numune analizlerinin ücretini, sonuç olumlu ya da olumsuz çıksa da işletmeler ödüyor. Bu nedenle işletmelerin, zehirlenme şikayeti durumunda 72 saat sakladıkları numunelere ait yapılan analizlere ödedikleri ücret, izlenebilirliği sağlayamadıklarında ödedikleri idari para cezasından daha fazla olduğu için numune saklamama yolunu tercih ettikleri belirtiliyor. İşletmelerin her halükarda ceza ile karşılaştıkları için numune alma süreçlerine riayet etmemesi ise işletmede gerçek bir zehirlenme varsa tekrarına sebebiyet verebiliyor.
Edinilen bilgiye göre, işletmelerin zehirlenme şüphesi ile alınan numune analiz ücretlerini ödediğinin bilinmesi bazı fırsatçı rakip işletmelerin yalan ihbarlarına da yol açıyor. Rakip işletmenin “zehirlendim” yalanıyla şikayet etmesi, hedef alınan firmayı yüksek miktarlarda analiz ücreti ödeme durumuyla karşı karşıya bırakıyor.
Ücretler
Numuneler kamuya ait 40 akredite laboratuvarda analiz edilip incelenirken, analiz edilecek ürün ve kullanılan metotlara göre ücretler de değişiklik gösteriyor. Ulusal Gıda Referans Laboratuvar Müdürlüğü’nce paylaşılan 2024 yılı tarifesine göre örneğin GDO taraması 8 bin 500 TL, ilaç etken madde taraması 5 bin 650 TL, steroid/hormon analizi 12 bin TL, dioksin taraması 13 bin 350 TL, pestisit analizi 1768 TL, civa analizi 700 TL, balda polen oranı analizi 825 TL, süt yağı harici yağ aranması analizi 1368 TL, kafein analizi 1107 TL, metil alkol analizi 1077 TL, domuz, kanatlı ve tek tırnaklı eti analizi 1650 TL ücret karşılığı yapılıyor. Ayrıca bu tutarlara yüzde 20 ilave KDV uygulanarak tahsilat gerçekleştiriliyor.
Şahit numune
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Resmi Numune Alma Prosedürü’ne göre, gıda işiyle uğraşan her bir işletme, ürettiği yemek partisinin her çeşidinden alınan bir örneği (şahit numune) 72 saat boyunca uygun koşullarda saklamakla yükümlü bulunuyor. Üründen alınan örnek miktarının analiz için yeterli miktarda olması gerekirken, alınması önerilen örnek miktarı 250 gram olarak ifade ediliyor.
