Emre ESMER
Moderatör
Thomas Watson (1874 - 1956)
Amerikali Watson IBM (Industrial Business Machines) (Endüstriyel Büro Makineleri) adli sirketin EDV (Elektronik Bilgi Islem) tesisleri alaninda dünya genelinde basta gelen üretici durumuna gelmesini sagladi. Uzun zaman karsi koyduktan sonra, 50'li yillarin ortasinda bilgisayar isine girdi ve ilk program dillerinin (FORTRAN) gelistirilmesi için ön ayak oldu.
Watson, odun ticaretiyle ugrasan Iskoç/Irlanda kökenli bir göçmen ailesinin bes çocugunun ilki olarak Campbell/New York'ta dogdu. Babasi!oglunun hukukçu olmasini istediyse de, o pedagoji egitimine basladi ama bundan da çabucak caydi. Onun yerine Elmira/New York'ta bir ticaret lisesine devam etti. 18 yasinda da büyük bir kasap dükkâninda muhasebeci olarak is buldu.
Isini doyumsuz bulan Watson, kisa bir süre sonra istifa etti ve temsilci olarak çalismaya basladi. Baska mallar yani sira piyano, org ve dikis makineleri satiyordu. aldığı haftalikla zengin olamayacagini anlayan delikanli, bundan böyle yalniz komisyon esasina dayanarak çalismaya karar verdi. Hisse senedi alip satan bir adamin yanina girdiyse de, patronu kisa bir süre sonra Watson'in kazandigi paralarla ortadan kayboldu.
Bir rastlanti sonucu National Cash Register (Ulusal Otomatik Kasa) sirketinde 1895'te otomatik kasa saticisi olarak is buldu. 1912 yilinda Watson, sirket sahibi John Henry Patterson'un yardimciligina kadar yükselmisti. Ayni yil içinde bir tren vagonlari fabrikatörünün kizi Jeannette Kittredge ile evlendi.
Watson 1914'te Patterson ile bozusunca New York'a tasindi ve burada Computing Tabulating Recording Company'ye (CPR) müdür oldu. Bu sirketler grubu baskül, kontrol saati ve kart delme makineleri üretiminde uzmanlasmisti. Sirket 20'li yillarin basinda parasal sikintilara düsünce, Watson slogan, ve sarkilarla 1.200 elemanin çalistiklari firmayla özdeslesmesi için çaba harcadi. Sirketin adi 1924'te IBM olarak degistirildi.
Watson üretimi delikli kartlar üzerine yogunlastirmakla, IBM'in dünya çapinda bir sirkete dönüsmesi için gerekli temeli saglamis oldu. Cömert bagislarla politika hayatina da karisti. 1932'de tamamen firmanin yararini göz önünde bulundurarak olsa da, demokratlarin adayi olan Franklin D.Roosevelt'i destekledi. Roosevelt'in damgasini bastigi New Deal (Yeni Düzen) reform programinin uygulandigi dönemde devlet IBM'in en iyi müsterisi oldu. Sosyal sigorta sisteminin baslatilmasi ve ekonomiyi yeniden canlandirma yasasinin uygulamaya konulmasi sirasinda, resmi daireler o tarihe kadar karsilasmadiklari yogunlukta bir veri akinina ugradilar.
Bu da IBM'in arayip da bulamadigi olumlu bir gelismeydi. Sirketin cirosu % 50 oraninda bir artis gösterdi. Watson 30'lu yillarin ortasinda 365.000 dolarlik yillik bir maasla ABD'nin en iyi para kazanan sirket yöneticisi konumundaydi.
Watson'in fabrikanin üretim kapasitesini üçte ikisini top üretimine ayirdigi Ikinci Dünya Savasi sirasinda, Cambridge'de Harvard Üniversitesi'nde çalisan Amerikali matematikçi Howard H. Aiken, Mark I adini verdiği hesap makinesiyle, bilgisayar prototipini gelistirmis oldu (1944). IBM sirketi ondan dört yil sonra IBM 603 tipi çarpimli hesap makinesini piyasaya sürdü, ardindan ayni yil içinde bölme islemini de yapabilen 604 modelini satisa sundu.
Watson bu yeni teknik gelismeleri büyük bir kuskuyla karsiliyordu. Bu yüzden 40'li yillarin sonunda, kendisine delikli kartlar yerine miknatisli seritlerle çalisan bir bilgisayar yapma önerisini getiren iki mühendisi geri çevirdi. Bunun üzerine rakip firma Remington Rand'a giden mühendisler 1951'de seri olarak üretilen ilk büyük bilgisayari piyasaya sürdüler. IBM o tarihte yaklasik 400 arastirmaci çalistirmakla birlikte, içlerinden elektronikten anlayan hiç kimse çikmadi.
Watson ancak Kore Savasi'nin baslamasiyla fikrini degistirdi. Savasa bir katkida bulunmak üzere, bir bilgisayar üreteceklerini bildirdi. 1953'te kamuoyuna IBM Data Processing Machine'i (Bilgi Islem Makinesi) tanitti. Bu bilgisayarin ilk modeli Los Ala mos/New Mexico'daki atom silahlar laboratuvarinda isletmeye alindi. IBM bundan bir yil sonra FORT RAN program dilini gelistirerek, bunu izleyen yillarda dünya çapinda basta gelen bilgisayar üreticisi pozisyonuna gelebildi.
82 yasina gelmis olan Watson ölümüne birkaç hafta kala kendilerine bagli dis ülkelerdeki yaklasik 140 sirketi IBM World Trade Corporation (IBM Dünya Ticaret AS) adi altinda birlestirdi. Mayis 1956'da sirketin yönetimini oglu Thomas'a devretti. Watson, doktorlarin israrlarina karsin acil olarak yapilmasi gereken ameliyata yanasmadigindan, bir ay sonra New York'ta mide ülserinden öldü.
