‘Yeni bölümleri inceleyin’
Yükseköğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar: Sevgili adaylar, tercihlerinizi yaparken ilgi alanlarınıza ve yeteneklerinize en uygun programlara yönelmenizi tavsiye ederim. Gelecek hedeflerinizi de mutlaka göz önünde bulundurun. Tercih etmeyi düşündüğünüz şehirler, üniversiteler ve programlar hakkında mümkün olduğunca fazla bilgi edinin. Tercih sürecinde, yapay zekâ başta olmak üzere bu yıl ilk defa öğrenci alacak lisans ve ön lisans programlarını dikkatle incelemeniz sizler için faydalı olacaktır. Sağlıklı bir tercih dönemi geçirmeniz adına ilerleyen günlerde Yükseköğretim Kurulu tarafından yapılacak bütün açıklama ve duyuruları dikkatle takip etmeniz çok önemlidir. Sınavda istediği neticeyi alamayan adaylarımız da morallerini bozmadan ileriye bakmaya devam etmelidir. Sınav her şey demek değildir, lütfen bunu unutmayın. Önünüzde parlak bir geleceğin ve başaracağınız çok şeyin olduğuna inanıyorum. Başarı için yılmadan çalışmaya devam edin.
‘Önce kendinizi keşfedin’
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rektörü Prof. Dr. İsmail Koyuncu: Öğrencilerimizin oturup düşünmeleri gereken en önemli şey kendi gelecekleridir. Bu yüzden kendilerine öncelikle şu soruları sorsunlar: “İleride hangi mesleği yapmak istiyorum?”, “Ben hangi işi keyifle ve huzur içinde sürdürebilirim?”, “Kendimi geliştirebileceğim alanlar neler?”
Öğrencilerimizin kendilerine öncelikle vermek istedikleri cevaplar bunlar olmalıdır. Çünkü işini huzur ve mutluluk içinde yapmayan biri, ne işinde mutlu olabilir ne de diğer alanlarda başarı sağlayabilir.
Bu yüzden biz, öncelikle öğrencilerimizin kendilerini iyi tanımalarını ve hangi alana daha fazla ilgi duyduklarını keşfetmelerini öneriyoruz.
‘Çok yönlü işler yapın’
Galatasaray Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. A. Muhammed Uludağ: Sizler mezun olana dek, yapay zekâ (YZ) sorulan her soruya bir akademisyen uzmanlığıyla cevap verebilecek yeteneğe erişecek. Bu beklenti bizi öğrenmekten caydırmamalı, zira hiçbir şey bilmeden anlamlı ve verimli soru sormak da verilen cevabı anlamak da imkânsızdır. YZ’den verim alabilmek için sağlam temel bilgiler, kritik düşünce ve iletişim gibi insanî beceriler günümüzde büyük önem kazanmıştır.
YZ’nin bilişim sektörüne ilgiyi artırmasıyla, makine öğrenmesi ve veri bilimi gibi alanlar öne çıkmıştır. Bunlara ilaveten siber güvenlik, biyoteknoloji ve yenilenebilir enerji gibi alanlar, hızla gelişen teknolojilerle birlikte büyük bir potansiyele sahiptir ve geniş kariyer fırsatları sunmaktadır. Sözel alanlarda ise, hukuk, dijital medya ve iletişim, uluslararası ilişkiler, psikoloji ve sosyoloji gibi disiplinler öne çıkmakta. Bu alanları seçerek, toplumsal değişimleri ve küresel dinamikleri daha iyi anlamanız ve bunu kariyerinizde avantaj olarak kullanmanız mümkün.
Bir diğer tavsiyem çok yönlü işler yapabileceğiniz, kendinize değer katabileceğiniz meslekleri tercih edin. Örneğin, makine mühendisi olacaksanız, yazılım bilgisine de sahip bir mühendis olmayı hedefleyin.
Matematik, fizik, biyoloji ve kimya gibi temel bilimler, size geniş bir perspektif ve sağlam bir temel kazandırır ve kariyerinizde esneklik sağlar. Ancak bu disiplinler yetenek, ilgi ve sabır gerektirir.
Zengin bir çevre ve iletişim ağının hayattaki önemini unutmayın. Network oluşturmak, sadece iş ve eş ararken değil, kariyer gelişiminde de büyük rol oynar. Bir dünya vatandaşı olabilmek için elzem olan İngilizce’nin yanı sıra ikinci bir yabancı dil, hem kişisel gelişiminize katkı sağlar hem de uluslararası arenada sizi ayrıştırarak daha rekabetçi kılar.
‘Sağlığa ihtiyaç artıyor’
Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Rümeyza Kazancıoğlu: Üniversite adaylarının yatkınlıklarının ve becerilerinin farkında olmalarını ve yıllar sonra kendilerini nerede görmek istediklerini değerlendirmelerini öneririm. Tercih yaparken sadece geleneksel bölümleri değil, aynı zamanda önümüzdeki yıllarda nitelikli eleman ihtiyacı doğacak özellikli alanları da göz önünde bulundursunlar.
Sağlık temalı bir üniversitenin Rektörü olarak, sağlık personeline duyulan ihtiyacın son yıllarda hem dünyada hem de ülkemizde arttığının altını çizmek isterim. Kariyerini sağlık alanında yürütecek mezunların iş bulma konusunda sıkıntıları olmayacaktır. Ayrıca, bilimsel araştırmaya meraklı kişiler için de özellikle yapay zekâ, büyük veri analizi gibi teknolojilerin de parçası olduğu sağlık alanı değişik imkânlar sunmaktadır. Tercih yaparken bu yetkinliği sağlayacak üniversitelerde eğitim öğretim görmeleri önemli. Bu yüzden üniversitelerde akademik kadroyu, uluslararası iş birlikleri, teknolojik imkânları, misyonu, vizyonu, mezunlarının başarısı, sosyal imkânları gibi parametreleri değerlendirsinler. Üniversitelerin ulusal ve uluslararası akreditasyon belgelerinin güncelliğini mutlaka kontrol etsinler.
Tercih yaparken aktif öğrencilerden ve mezunlardan üniversite tecrübelerini öğrensin, sadece dış görünüşe bakarak değil iç detayları da öğrenerek karar versinler. Sağlık alanında 2 asırlık birikimimizle, İstanbul’un merkezinde sağlık profesyonelleri yetiştirmekteyiz. Bu alanda tecrübelerimiz, hasta ve toplum sağlığını yükseltmeyi hedefleyen bireylerin bu eğitimi almaları yönündedir.
‘Akademik kadroya dikkat’
İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Bülent Zülfikar: Üniversitenin bilimsel altyapısını, araştırma imkânlarını ve akademik kadrosunu göz önünde bulundurmanızı tavsiye ederim. Bilimsel merakınızı ve araştırma isteğinizi besleyecek, sizi daha ileriye taşıyacak bir ortamda bulunmak, kariyerinizin şekillenmesinde önemli bir rol oynayacaktır.
Üniversiteler, toplum ile bütünleşerek daha güçlü ve etkili olabilirler. Bu nedenle, üniversitemiz, toplumun ihtiyaçlarını ve beklentilerini göz önünde bulundurarak çalışmalarını sürdürmektedir. İstanbul Üniversitesi olarak, toplumla iç içe geçerek, toplumsal sorunlara çözüm üretmeye ve topluma katkı sağlamaya büyük önem veriyoruz. Öğrencilerimizin ve mezunlarımızın, sadece akademik başarılarını değil, aynı zamanda topluma olan katkılarını da önemsiyoruz.
İstanbul Üniversitesi mezunlarımız, Türkiye’nin geçmişinde ve geleceğinde önemli imzaları olmuştur. Bilim, sanat, kültür, siyaset ve daha birçok alanda ülkemize değerli katkılar sunmuşlardır. Sizler de bu köklü geleneğin bir parçası olarak, ülkemizin geleceğine şekil verecek nesiller arasında yer alacaksınız.
‘Kampüsü ziyaret edin’
Başkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hakan Özkardeş: Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) tercihlerinde bir taraftan ileride seçimden pişman olmama, diğer taraftan beklentileri karşılama endişeleri doğru seçim yapmanın önemini ortaya koymaktadır. Seçim yaparken izlenmesi gereken yol birkaç başlıkta özetlenebilir.
Herhangi bir okulda, sonrasında da meslekte başarılı olmak için kişinin etrafındaki kişilerin düşünceleri ya da moda konulardan çok kendi isteklerini öncelemesi gerekir. Bu durum öğrencinin iyiliğini düşünen ebeveynlerin ve yakınlarının duygu ve düşüncelerini tümden inkâr etmesi anlamına gelmemelidir.
İkinci aşamada ilgili konuda elbette ki puanların yettiği okulların seçimi gelmektedir. Üniversitelerin tanıtım günlerinin önemi burada ortaya çıkmaktadır. Öğrencinin üniversite kampüsünü, ilgili birimin ortamlarını, varsa laboratuvarlarını ve diğer olanaklarını görmesi, öğretim üyeleri ile karşılaşması ve seçeceği okulun öğrencilerinden bilgi alması önemlidir. Olanaklar dahilinde çok sayıda ziyaret ve ağ sayfalarından bilgi edinilmesi önerilir.
Bir bölümden alınabilecek eğitimin kalitesi üniversitenin ve ilgili bölümün ulusal veya uluslararası bağımsız kuruluşlar tarafından tanınmış, başka bir ifadeyle akredite edilmiş olması ile belirlenir. Eğitimin sonunda alınacak diplomanın gücü akreditasyon ile doğrudan ilişkilidir. Akredite programlara dikkat edilmesi önemlidir.
‘Uluslararasılaşma önemli’
Yeditepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Canan Aykut Bingöl: Üniversitelerde disiplinlerarası eğitim öne çıktı. Gençler yalnızca tek bir alanda uzmanlaşmak zorunda değiller. Çift ana dal, yan dal, sertifika ve konsantrasyon programları gibi çeşitli seçeneklerle, farklı alanlarda da kendilerini geliştirebilirler. Böylece, daha geniş bir kariyer planına sahip olur ve iş dünyasında avantaj elde ederler. Disiplinlerarası eğitim, gençlerin yenilikçi düşünme ve problem çözme becerilerini artırır. Gençlerimiz üniversite tercihlerini yaptıktan sonra zaman içerisinde seçtikleri alanın kendilerine uygun olmadığını fark edebilirler. Bu çok doğal bir süreçtir. Böyle bir durumda bölümler arası geçiş yapmak isteyebilirler. Bu nedenle, alan değiştirebilecekleri ve kendilerini çok yönlü geliştirebilecekleri bir üniversiteyi tercih etmeleri önemli.
Üniversiteleri yerinde görüp incelemelerinde büyük yarar var. Çünkü kendilerini orada nasıl hissedecekleri çok önemli… Aynı zamanda üniversitenin akademik kadrosunu, programlarını, uluslararası bağlantılarını, iş birliği yaptığı kurum ve kuruluşları, yurt dışı öğrenci hareketliliğini ve diğer tüm olanaklarını araştırmalarını öneririm.
Akademik kadro önemli. Seçmeli derslerin fazlalığı, üniversite seçerken dikkat edilmesi gereken noktalardan bir diğeri. Üniversitenin araştırma altyapısının, yani laboratuvar ve uygulama alanlarının donanımlı olması gerekir.
Öğrenciler uluslararası arenada söz sahibi bir üniversitede okumayı tercih etmeli. Elbette üniversitenin yurt dışı iş birlikleri, Erasmus gibi değişim programları uluslararasılaşmada önemli yer tutar. Öğrenciler uluslararası araştırma ve proje çalışmalarında yer almalı. Üniversite içindeki sosyal olanaklara da dikkat edilmeli.
