ORUCUN ZİKİRLERİ
Hilali Ve Dolun Ayı Görenin Okuyacağı Dualar
486- Talha İbni Ubeydullah´dan rivayet edildiğine göre, Peygamber Sal-lallahu Aleyhi ve Sellem hilâli (henüz doğan ayı) gördüğü zaman şöyle
buyururdu:
(Allâhümme ehillehû aleynâ bilyümni ve´l-îmâni vcsselânıeti ve´i-isiâmi. Rabbî ve rabbüke´IIâhu.)
"Allah´ım! bu hilâli üzerimize bereketle, imanda itminanla, selâmetle ve islâm üzere bulunmakla devam ettir. Benim Rabbim ve (ey hilâl) senin Rabbin Ailah´dır."[1]
487- İbni Ömer´den (Radıyallahu Anhüma) rivayet edildiğine göre, demiştir ki, Resûlüllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem hilâli görünce şöyle buyurmuştur:
"Allâhu ekber. AHâhümme ehihehu aleynâ bi´I-emni ve´l-îmâni vesse-îâmetive´1-islâmivettevfîkiIimâtuhibbu veterdâ. Rabbena verabbüke´-Ilahu."
´Allah her şeyden büyüktür. Allah´ım! Bunu (hilâli) üzerimize güvenle, imanla, selâmetle, islâm ile, sevdiğin ve razı olduğun şeylerde başarı ile devam ettir. Bizim Rabbimiz ve senin Rabbin Allah´dır."[2]
488- Katâde´den rivayet edildiğine göre, kendisine şu hadis ulaşmıştır: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem hilâli görünce şöyle buyururdu:
(Hilâlü hayrın ve rüşdin. Hilâlü hayrin ve rüşdin. Hilâli hayrin ve rüş~ din. Âmentü biHâhiîiezî halekake.)
Hayır ve hidayet hilâli olsun. Hayır ve hidayet hilâli olsun. Hayır ve hidayet hilâli olsun. Seni yaratan Allah´, iman ettim.
"Bunu üç kez söylerdi sonra buyururdu: Falan ayı giderip falanca ayı getiren Allah´a hamd olsun."[3]
Katâde´den diğer bir rivayette: "Peygamber Sallalahu Aleyhi ve Sellem hilâli gördüğü zaman ondan yüzünü çevirirdi." bunları Mürsei hadis olarak Ebû Dâvud böylece rivayet etmiştir. Ebû Davud´un bazı nüshalarında, Ebû Dâvud demiştir ki, bu konu ile ilgili senede dayalı sahih bir hadis yoktur.
489- Hazreti Aişe´den (Radiyallahu Anha) şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Resûllüllah Sallalahu Aleyhi ve Sellem elimden tuttu. O anda kamer (ay) doğmuştu. Bana şöyle dedi: "Karanlığa gömüldüğü zaman bu kamerin (doğan) şerrinden Allah´a sığın"[4]
490- Hilyetü´I-Evliya kitabında Ziyad El-Nümeyri´den o da Enes´den (radıyallahu anh) rivayet edildiğine göre Enes şöyle demiştir: "Recep ayı girdiği zaman, Resülüllah sallallahu aleyhi ve Sellem:
(Allâhümme bârik lenâ fî recebe ve şâ´bâne ve belliğnâ ramazâne). "Allah´ım! Bize Receb ayında ve Şaban ayına bereket ver. Bizi de Ramazan ayma ulaştır." buyurmuştur.[5]
Oruçta Müstahab Olan Dualar Ve Zikirler
Diğer ibâdetlerde olduğu gibi, oruç ibâdetinde de kalb niyetine dil ile söylemeyi eklemek müstahabdır. Yalnız kalb niyeti ile yetinilirse kâfi gelir. Eğer (kalb ile değil de) yalnız dil ile söylenirse, ihtilafsız caiz değildir. Eğer oruçlu kimseye kötü söylenir ve küçümsenirse, iki yahut daha çok defa: Ben oruçluyum, ben oruçluyum, demek sünnettir.
491- Ebu Hüreyre´den (Radıyallahu Anh) rivayet edildiğine göre, Re-sülullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: "Oruç (günahlardan koruyan) bir kalkandır. Sizden biriniz oruç tuttuğu zaman kötü söylemesin ve boş konuşmasın. Bir kimse oruçlu olanla çatışırsa yahut ona çirkin söz söylerse, iki defa: Ben oruçluyum, ben oruçluyum, desin."[6]
Ben derim ki, oruçlu bu sözü dili ile söyler ve kendisine çirkinsözsöyleyene duyurur. Böyle yapmakla belki adam kötü davranışından döner. Yine denmiştir ki bu sözü kalbi ile söyler ki, çekişmeden sakınmış ve orucunun sağlamlığını korumuş olsun. Fakat birinci söz daha kuvvetlidir. Allah her şeyi en iyi bilendir.
492- Ebu Hüreyre´den (Radıyallahu Anh) rivayet edildiğine göre, demiştir ki, Resûlullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
"Üç kimse vardır ki, onların duası geri çevrilmez: İftar edinceye kadar oruçlunun duası, adalet üzre bulunan idarecinin duası, haksızlığa uğramışın duası..."[7]
İftar Zamanında Okunacak Dualar
493- İbni Ömer´den (Radıyallahu Anhüma) rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir:
"Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem iftar ettiği zaman şöyle derdi:
Susama gitti ve damarlar yatıştı. Mükâfat da inşa Allahu Tealâ sabit oldu."
Allah Tealâ buyurmuştur:
"Çünkü (Allah yolunda cihad edenlere) bir susama isabet etmez ki, onun mükâfatını bulmuş olmasınlar."[8]
494- Muaz İbni Zühre´den rivayet edildiğine göre, ona şöyle anlatılmış: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem iftar ettiği zaman şöyle derdi:
(Allâhümmc leke sumtü ve ala nzktke cftartü) "Allah´ım Senin için oruç tuttum ve Senin rızkınla iftar ettim."[9]
495- Yine Muaz İbni Zühre´den rivayet edildiğine göre, şöyle denmiştir: "Resülüllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem iftar ettiği zaman şöyle derdi:
(Elhamdü lillâhillczî c´ânenî fesumtü ve razakanî feeftartü).
"Bana yardım edip de oruç tuttuğum ve bana rızık verip de iftar ettiğim Allah´a hamd olsun."[10]
496- İbni Abbas´dan (Radıyallahu Anhüma) rivayet edildiğne göre, şöyle demiştir: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem iftar ettiği zaman şöyle derdi:
(Allâhümme leke sumnâ ve alâ nzkıke eftarnâ. Fetakabbel minnâ in-
neke ente´s-semî´ul-alîm.)
"Allah´ım! Senin rızan için oruç tuttuk ve rızkınla iftar ettik. Bizden (orucumuzu) kabul et. Muhakkak Sen her şeyi işitensin, bilensin.)"[11]
497- Abdullah İbni Ebû Müleyke´den, o da Abdullah İbni Amr İbni´l-As´dan (Radıyallahu Anhüma) rivayet edildiğine göre demiştir ki, Resû-lüllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem´in şöyle buyurduğunu işittim: "Gerçekten oruçlunun iftarı anında bir duası vardır ki geri çevrilmez (kabul olunur."
İbnü Ebu Müleyke demiştir: Abdullah İbni Amr´dan işittim, iftar ettiği zaman şöyle derdi:
(Allâhümmc innî es´elüke birahmetike´lletî vesi´ai külle şey´in en tağ-f´ire lî.)
"Allah´ım! Her şeyi kaplayan rahmetinle beni bağışlamanı Senden istiyorum."[12]
Başkasının Yanında İftar Edenin Okuyacağı Duâ
498- Sahih bir isnadla Enes´den rivayet edildiğine göre, demiştir ki: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Sa´d İbni Ubâde´nin yanına vardı. Ubâde ekmek ve zeytin yağı getirdi. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yedi sonra şöyle dedi:
(Eftare indekümussâimûne ve ekele taâmekümü´l-ebrâru ve sallet aleykümü´l-melâiketü).
"Yanınızda oruçlular iftar etsin ve iyi kimseler yemeğinizi yesin. Melekler de size mağfiret dilesin."[13]
499- Enes´den rivayet edildiğine göre, demiştir ki: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir toplum yanında iftar ettiği zaman, onlara (498) nolu hadisteki duayı aynen yapardı.[14]
Kadir Gecesinde Okunacak Dualar
500- Sahih isnadlarla Hazreti Aişe´den (Radiyallahu Anha) rivayet edildiğine göre, şöyle anlatmıştır:
"Dedim, ey Allah´ın Resulü, Kadir gecesini bilirsem, o gece ne söyleyelim Şöyle söyle, buyurdu:
(Allâhümme inneke afüvvün tühibbu´1-afve fa´f annî.)
"Allah´ım! Sen çok bağışlayansın, bağışlamayı seversin. O halde beni (günahlarımı) bağışla. "[15]
Alimlerimiz {Allah onlara rahmet etsin) demiştir: Kadir gecesinde bu duayı çok yapmak müstahabdır. Yine şerefli yerlerde Kur´an okumak ve müstahab olan diğer duâ ve zikirleri yapmak müstahabdır. Bu duâ ve zikirler daha önce topluca ve parça parça gösterilmişti.
İmam Şafi´i (Allah ona rahmet etsin) şöyle demiştir: Bir kimsenin Kadir gecesinde gösterdiği ibâdet gayretini gündüzünde de yapmasını iyi görürüm. Onun ifadesi şöyle: Kadir gecesinde müslümanlann önemli işleri ile ilgili duaları çok yapmak müstahabdır. Salih kimselerin ve Allah´ın arif kullarının yolu budur. Başarı Allah´ın yardımıyladır.
İtıkaftaki Zikirler
İtikâfda Kur´an okumayı ve diğer zikirleri çok yapmak müstahabdır.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Dârimi. Tirmizi. (Tîrmizî, bu Hasen hadistir, demiştir.)
[2] Dârimî.
[3] Ebû Dâvud.
[4] İbni Sünnî. Tirmizî. Nesâî
[5] İbni Sünnî.
[6] Buhârî. Müslim.
[7] Tirmizî. İbni Mâce. Ahmed b. Hanbel. (Tirmizî demişlir ki, bu hadis Hasendir.)
[8] Kur´anı Kerim. Tevbe Suresi: 120
[9] Ebû Davud.
[10] îbni Sünnî.
[11] îbni Sünnî.
[12] İbni Mâce. İbni Sünnî, Sahih isnadia.
[13] Ebû Dâvud, Nesâî.
[14] îbni Sünnî.
[15] Tirmîzi. Nesâî. İhni Mâce. (Tirmîzi demiştir ki, bu lıasen hadisi ir, .sahilidir
ORUCUN ZİKİRLERİ LiSTESi
Hilali Ve Dolun Ayı Görenin Okuyacağı Dualar
Oruçta Müstahab Olan Dualar Ve Zikirler
İftar Zamanında Okunacak Dualar
Başkasının Yanında İftar Edenin Okuyacağı Duâ.
Kadir Gecesinde Okunacak Dualar
İtıkaftaki Zikirler
Hilali Ve Dolun Ayı Görenin Okuyacağı Dualar
486- Talha İbni Ubeydullah´dan rivayet edildiğine göre, Peygamber Sal-lallahu Aleyhi ve Sellem hilâli (henüz doğan ayı) gördüğü zaman şöyle
buyururdu:
(Allâhümme ehillehû aleynâ bilyümni ve´l-îmâni vcsselânıeti ve´i-isiâmi. Rabbî ve rabbüke´IIâhu.)
"Allah´ım! bu hilâli üzerimize bereketle, imanda itminanla, selâmetle ve islâm üzere bulunmakla devam ettir. Benim Rabbim ve (ey hilâl) senin Rabbin Ailah´dır."[1]
487- İbni Ömer´den (Radıyallahu Anhüma) rivayet edildiğine göre, demiştir ki, Resûlüllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem hilâli görünce şöyle buyurmuştur:
"Allâhu ekber. AHâhümme ehihehu aleynâ bi´I-emni ve´l-îmâni vesse-îâmetive´1-islâmivettevfîkiIimâtuhibbu veterdâ. Rabbena verabbüke´-Ilahu."
´Allah her şeyden büyüktür. Allah´ım! Bunu (hilâli) üzerimize güvenle, imanla, selâmetle, islâm ile, sevdiğin ve razı olduğun şeylerde başarı ile devam ettir. Bizim Rabbimiz ve senin Rabbin Allah´dır."[2]
488- Katâde´den rivayet edildiğine göre, kendisine şu hadis ulaşmıştır: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem hilâli görünce şöyle buyururdu:
(Hilâlü hayrın ve rüşdin. Hilâlü hayrin ve rüşdin. Hilâli hayrin ve rüş~ din. Âmentü biHâhiîiezî halekake.)
Hayır ve hidayet hilâli olsun. Hayır ve hidayet hilâli olsun. Hayır ve hidayet hilâli olsun. Seni yaratan Allah´, iman ettim.
"Bunu üç kez söylerdi sonra buyururdu: Falan ayı giderip falanca ayı getiren Allah´a hamd olsun."[3]
Katâde´den diğer bir rivayette: "Peygamber Sallalahu Aleyhi ve Sellem hilâli gördüğü zaman ondan yüzünü çevirirdi." bunları Mürsei hadis olarak Ebû Dâvud böylece rivayet etmiştir. Ebû Davud´un bazı nüshalarında, Ebû Dâvud demiştir ki, bu konu ile ilgili senede dayalı sahih bir hadis yoktur.
489- Hazreti Aişe´den (Radiyallahu Anha) şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Resûllüllah Sallalahu Aleyhi ve Sellem elimden tuttu. O anda kamer (ay) doğmuştu. Bana şöyle dedi: "Karanlığa gömüldüğü zaman bu kamerin (doğan) şerrinden Allah´a sığın"[4]
490- Hilyetü´I-Evliya kitabında Ziyad El-Nümeyri´den o da Enes´den (radıyallahu anh) rivayet edildiğine göre Enes şöyle demiştir: "Recep ayı girdiği zaman, Resülüllah sallallahu aleyhi ve Sellem:
(Allâhümme bârik lenâ fî recebe ve şâ´bâne ve belliğnâ ramazâne). "Allah´ım! Bize Receb ayında ve Şaban ayına bereket ver. Bizi de Ramazan ayma ulaştır." buyurmuştur.[5]
Oruçta Müstahab Olan Dualar Ve Zikirler
Diğer ibâdetlerde olduğu gibi, oruç ibâdetinde de kalb niyetine dil ile söylemeyi eklemek müstahabdır. Yalnız kalb niyeti ile yetinilirse kâfi gelir. Eğer (kalb ile değil de) yalnız dil ile söylenirse, ihtilafsız caiz değildir. Eğer oruçlu kimseye kötü söylenir ve küçümsenirse, iki yahut daha çok defa: Ben oruçluyum, ben oruçluyum, demek sünnettir.
491- Ebu Hüreyre´den (Radıyallahu Anh) rivayet edildiğine göre, Re-sülullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: "Oruç (günahlardan koruyan) bir kalkandır. Sizden biriniz oruç tuttuğu zaman kötü söylemesin ve boş konuşmasın. Bir kimse oruçlu olanla çatışırsa yahut ona çirkin söz söylerse, iki defa: Ben oruçluyum, ben oruçluyum, desin."[6]
Ben derim ki, oruçlu bu sözü dili ile söyler ve kendisine çirkinsözsöyleyene duyurur. Böyle yapmakla belki adam kötü davranışından döner. Yine denmiştir ki bu sözü kalbi ile söyler ki, çekişmeden sakınmış ve orucunun sağlamlığını korumuş olsun. Fakat birinci söz daha kuvvetlidir. Allah her şeyi en iyi bilendir.
492- Ebu Hüreyre´den (Radıyallahu Anh) rivayet edildiğine göre, demiştir ki, Resûlullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
"Üç kimse vardır ki, onların duası geri çevrilmez: İftar edinceye kadar oruçlunun duası, adalet üzre bulunan idarecinin duası, haksızlığa uğramışın duası..."[7]
İftar Zamanında Okunacak Dualar
493- İbni Ömer´den (Radıyallahu Anhüma) rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir:
"Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem iftar ettiği zaman şöyle derdi:
Susama gitti ve damarlar yatıştı. Mükâfat da inşa Allahu Tealâ sabit oldu."
Allah Tealâ buyurmuştur:
"Çünkü (Allah yolunda cihad edenlere) bir susama isabet etmez ki, onun mükâfatını bulmuş olmasınlar."[8]
494- Muaz İbni Zühre´den rivayet edildiğine göre, ona şöyle anlatılmış: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem iftar ettiği zaman şöyle derdi:
(Allâhümmc leke sumtü ve ala nzktke cftartü) "Allah´ım Senin için oruç tuttum ve Senin rızkınla iftar ettim."[9]
495- Yine Muaz İbni Zühre´den rivayet edildiğine göre, şöyle denmiştir: "Resülüllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem iftar ettiği zaman şöyle derdi:
(Elhamdü lillâhillczî c´ânenî fesumtü ve razakanî feeftartü).
"Bana yardım edip de oruç tuttuğum ve bana rızık verip de iftar ettiğim Allah´a hamd olsun."[10]
496- İbni Abbas´dan (Radıyallahu Anhüma) rivayet edildiğne göre, şöyle demiştir: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem iftar ettiği zaman şöyle derdi:
(Allâhümme leke sumnâ ve alâ nzkıke eftarnâ. Fetakabbel minnâ in-
neke ente´s-semî´ul-alîm.)
"Allah´ım! Senin rızan için oruç tuttuk ve rızkınla iftar ettik. Bizden (orucumuzu) kabul et. Muhakkak Sen her şeyi işitensin, bilensin.)"[11]
497- Abdullah İbni Ebû Müleyke´den, o da Abdullah İbni Amr İbni´l-As´dan (Radıyallahu Anhüma) rivayet edildiğine göre demiştir ki, Resû-lüllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem´in şöyle buyurduğunu işittim: "Gerçekten oruçlunun iftarı anında bir duası vardır ki geri çevrilmez (kabul olunur."
İbnü Ebu Müleyke demiştir: Abdullah İbni Amr´dan işittim, iftar ettiği zaman şöyle derdi:
(Allâhümmc innî es´elüke birahmetike´lletî vesi´ai külle şey´in en tağ-f´ire lî.)
"Allah´ım! Her şeyi kaplayan rahmetinle beni bağışlamanı Senden istiyorum."[12]
Başkasının Yanında İftar Edenin Okuyacağı Duâ
498- Sahih bir isnadla Enes´den rivayet edildiğine göre, demiştir ki: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Sa´d İbni Ubâde´nin yanına vardı. Ubâde ekmek ve zeytin yağı getirdi. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yedi sonra şöyle dedi:
(Eftare indekümussâimûne ve ekele taâmekümü´l-ebrâru ve sallet aleykümü´l-melâiketü).
"Yanınızda oruçlular iftar etsin ve iyi kimseler yemeğinizi yesin. Melekler de size mağfiret dilesin."[13]
499- Enes´den rivayet edildiğine göre, demiştir ki: "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir toplum yanında iftar ettiği zaman, onlara (498) nolu hadisteki duayı aynen yapardı.[14]
Kadir Gecesinde Okunacak Dualar
500- Sahih isnadlarla Hazreti Aişe´den (Radiyallahu Anha) rivayet edildiğine göre, şöyle anlatmıştır:
"Dedim, ey Allah´ın Resulü, Kadir gecesini bilirsem, o gece ne söyleyelim Şöyle söyle, buyurdu:
(Allâhümme inneke afüvvün tühibbu´1-afve fa´f annî.)
"Allah´ım! Sen çok bağışlayansın, bağışlamayı seversin. O halde beni (günahlarımı) bağışla. "[15]
Alimlerimiz {Allah onlara rahmet etsin) demiştir: Kadir gecesinde bu duayı çok yapmak müstahabdır. Yine şerefli yerlerde Kur´an okumak ve müstahab olan diğer duâ ve zikirleri yapmak müstahabdır. Bu duâ ve zikirler daha önce topluca ve parça parça gösterilmişti.
İmam Şafi´i (Allah ona rahmet etsin) şöyle demiştir: Bir kimsenin Kadir gecesinde gösterdiği ibâdet gayretini gündüzünde de yapmasını iyi görürüm. Onun ifadesi şöyle: Kadir gecesinde müslümanlann önemli işleri ile ilgili duaları çok yapmak müstahabdır. Salih kimselerin ve Allah´ın arif kullarının yolu budur. Başarı Allah´ın yardımıyladır.
İtıkaftaki Zikirler
İtikâfda Kur´an okumayı ve diğer zikirleri çok yapmak müstahabdır.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Dârimi. Tirmizi. (Tîrmizî, bu Hasen hadistir, demiştir.)
[2] Dârimî.
[3] Ebû Dâvud.
[4] İbni Sünnî. Tirmizî. Nesâî
[5] İbni Sünnî.
[6] Buhârî. Müslim.
[7] Tirmizî. İbni Mâce. Ahmed b. Hanbel. (Tirmizî demişlir ki, bu hadis Hasendir.)
[8] Kur´anı Kerim. Tevbe Suresi: 120
[9] Ebû Davud.
[10] îbni Sünnî.
[11] îbni Sünnî.
[12] İbni Mâce. İbni Sünnî, Sahih isnadia.
[13] Ebû Dâvud, Nesâî.
[14] îbni Sünnî.
[15] Tirmîzi. Nesâî. İhni Mâce. (Tirmîzi demiştir ki, bu lıasen hadisi ir, .sahilidir
ORUCUN ZİKİRLERİ LiSTESi
Hilali Ve Dolun Ayı Görenin Okuyacağı Dualar
Oruçta Müstahab Olan Dualar Ve Zikirler
İftar Zamanında Okunacak Dualar
Başkasının Yanında İftar Edenin Okuyacağı Duâ.
Kadir Gecesinde Okunacak Dualar
İtıkaftaki Zikirler