fırtınalar

Genel olarak halk arasında fırtına denildiğinde kuvvetli rüzgarlar akla gelir. Fırtına meteorolojide de bu anlamı ifade etmekle birlikte asıl olarak sel ve taşkınlara neden olan kuvvetli yağmurları ve yıkıcı rüzgarları üreten hava sistemleri olarak bilinir. Fırtına sistemleri sıradan gözlem şebekeleriyle ve bilgisayar tahmin modelleriyle belirlenemeyecek kadar küçük ölçekli olabilir. Bunun yanında çok az gözlem şebekelerinin bulunduğu açık denizler üzerindeki fırtına sistemlerinin tahminleri de zordur.

Fırtınalar meteorolojide olduğu gibi sosyal hayatta da önemli etkiere sahiptir. Çok çabuk gelişen konvektif fırtına sistemleri ani yağışlarla birlikte akışa geçerek taşkınlara kuvvetli rüzgarın etkisiyle de can ve mal kaybına sebep olmaktadır. Bu yüzden fırtınalar insan aktivitelerini çok büyük oranda etkilemektedir. Fırtınalar başta ulaşım olmak üzere pek çok sektörün faaliyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Kuvvetli konvektif hareketler sonucunda meydana gelen türbülans sonucunda uçaklar için büyük tehlike arz eder. Ülkemiz ve dünya taşımacılığında deniz yollarının önemi çok büyüktür. Özellikle denizler üzerinde oluşan fırtına sistemleri gemilerde büyük can ve mal kayıplarına sahil ve sahile yakın yerleşim alanlarında özellikle rüzgar yönündeki dağ yamaçlarından aşırı yağışlara sellere büyük tahribatlara ve felaketlere sebep olmaktadır.

Öneriler:Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi Şiddetli Yerel Fırtına Kasırga ve Kuvvetli Rüzgar gibi meteorolojik karakterli doğal afetlere karşı erken uyarı sistemleri kurmak ve işletmek Türkiye’de de tek başına Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünün (DMİ) veya ona bağlı bir “Fırtına Tahmin ve Erken Uyarı Merkezi”nin görevi olmalıdır.Ülkemizde oluşan fırtına tipleri genellikle küçük ve orta ölçeklidir. Özellikle bu ölçekli fırtınaların oluşum anını tam olarak tahmin etmek oldukça zordur. Yüksek hava gözlemleri meteorolojik radarlar uydu görüntüleri gibi veriler ve sayısal hava tahmin modelleri ile birleştirilerek fırtına risk bölgelerini belirlenmek için operasyonel ve bilimsel çalışmalar yapılmalıdır.Sadece fırtına risk bölgelerinin belirlenmesi fırtınanın zararından kurtulmak anlamına gelmemektedir. Yüzeyde meydana gelebilecek akış rüzgarın etki alanları ve sel risk alanları için hidro-meteorolojik ve hidrolojik çalışma ve etüt yapan sektörler ile bayındırlık ve imar sektörünün meteoroloji ile arasında bilgi alışverişi ve karar mekanizmaları oluşturulmalıdır.Özellikle tsunami ve denizlerdeki siklonik fırtınalar denizlerin kabarmasına ve kıyıları su basmasına neden olabilir. Bunun için gerek “Kıyı Sel Gözetleme” (belirtilen zaman dilimi ve kıyı şeridinde sel olma ihtimali var dikkatli olunuz!) ve “Kıyı Sel Uyarıları” (kıyıları deniz suyunun basması an meselesi hemen önlem alınız!) şekilde uyarılar yapılmalıdır.

Konunuz onaylanmıştır.