BaLAm
Forum Üyesi
- Katılım
- 25 Ara 2022
- Mesajlar
- 369
- Puanları
- 16
Domuz; eti ve yağı için beslenen evcil bir hayvandır. Geviş getirmeyen çift parmaklı memelilerden olan domuzun ağır, şişman bir vücudu vardır. Başı kalın ve kısa bir boyunla gövdeye bağlıdır. Köpek dişleri çok gelişmiştir, özellikle erkekler bunu koruma silahı olarak kullanırlar.
Domuzlar daha çok bitkisel besin maddeleriyle beslense de, evcil olanları ayrıca hayvani maddeler, hatta pislik bile yiyerek beslenirler. Bu bakımdan domuz, kolay beslenen çiftlik hayvanlarının başında gelir. Yemek artıkları, ölmüş hayvan eti, bozulmuş otlar gibi akla gelebilecek her şey, domuzların büyük bir iştah ve açgözlülükle yiyebileceği maddelerdir. Fakat iyi kalitede domuz yetiştirmek için özel besleme usulleri uygulanır. Böyle beslenen bir domuz günde yarım kilo semirir. Bu besleme iki ay kadar sürer. 200 kiloluk bir domuzdan bağırsak, kan vs. gibi kısımları sayılmazsa, 150-160 kilo et elde edilir.
Üremeleri
Domuz çabuk ürer. Dişi domuz her seferinde 8-10 yavru verir. Böylece bir dişi domuzun yılda sağladığı et kolayca 1000 kiloyu bulur. Altı aylık yavrular 90 kilo, bir yaşındakiler 150 kilo gelebilir. Domuzun gebeliği 3 ay, 3 hafta, 3 gün (115 gün) kadar sürer. Bazen o kadar çok yavru verir ki, yavrularından bir kısmı analarından emecek boş meme bulamazlar. Bu gibi hallerde yeni doğan yavruların birkaçı öldürülür, süt domuzu olarak yenir. Yavrularının hepsi kendilerine birer meme seçerler, sütle beslenme müddetleri dolana dek bu memeyi değiştirmezler. Domuz sadece eti ve yağı için değil, bütün vücudu için beslenir. Kılları, derisi ve tırnaklarından da endüstride faydalanılır.
Çiftliklerde özel olarak yetiştirilen domuzların otuza yakın çeşidi vardır. Bütün bunlardan başka ormanlarda, tarlalara yakın yerlerde, bataklıklarda tamamen vahşi halde yaşayan bir domuz cinsi daha vardır ki, bunlara yaban domuz denir.
Genel Özellikleri
Yaban domuzunun güçlü gövdesi, kısa bacakları, kül renginde tüyleri vardır. Köpekdişleri dışa doğru uzamıştır. Kuzey Afrika, Batı Asya, Avrupa ormanlarında, bataklık yerlerde yaşarlar. Avrupa’da yaşayan türleri evcil türlerin atası olarak bilinir. Tarımsal alanlar için zararlıdırlar. Başlıca yabandomuzu türleri: Düğmeli Afrika domuzu Kuzey Afrika’da Sahra’nın güneyinde yaşar. Burun deliklerinin yanlarında bulunan sivri, keskin ve kıvrık iki çift köpekdişleri belirgin özelliğidir. Irmak ya da fundalık domuzu Madagaskar ve Batı Afrika’da yaşar. Pas kırmızı rengindedir. Sakallı domuz, vahşi domuz Filipinler’de Sunda Adaları’nda yaşar. Cüce tavşan domuzu Himalayalar‘da yaşar; tavşan boyunda, tavşan büyüklüğündedir.
Evcil domuz otçul ve etçildir. Hemen her ülkede eti, yağı, derisi için beslenir, kültür türleri elde edilir. Verimli bir hayvan olup, eti besin maddesi olarak, sert kılları fırça yapımında, sağlam ve işlenmesi kolay derisi de endüstride kullanılır. Ancak, eti parazitleri barındırdığından iyi pişirilmelidir. Müslümanların ve Yahudilerin dinsel inançları domuz etinin yenmesini yasaklamıştır. Domuz, 5 ayda kesim için istenen olgunluğa ulaşır (90-95 kg). Günümüzde daha iyi verim almak için evcil türler kendi aralarında çaprazlanarak yağı az, et verimi yüksek ırklar yetiştirilir.
Başlıca evcil domuz türleri: ingiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda’ da yaygın olan Berkshire, İskandinav ülkelerinde geliştirilen Landrace, İspanya’da yaygın olan Keltik’tir. Dünya domuz üretiminde sayısal çoğunluğa Çin sahipken en yoğun üretim ABD’ de yapılır.
