Türk Edebiyatı için önemli yazarlardan biri olan Kemal Tahir Devlet Ana romanında batınin kurumları ile Türk kültüründeki kurumlar arasındaki farklılıkları dile getirmiştir.
Devlet Ana – Konusu
Devlet Ana Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemini konu alan bir romandır. Romanda Osmanlı Devleti’nin Ertuğrul Bey’den itibaren neden kurulduğu, kuruluş süreçleri ve genişlemesi işlenmiştir. Romanda aynı zamanda Osmanlı Kültürü, düşünce ve inanç sistemi ile Batının sistemleri karşılaştırılmış ve aradaki farklara değinilmiştir.
Kitapta yer alan karakterlerin büyük bir bölümü Osmanlı Beyliği’nin kuruluş döneminde bulunmuş tarihte yeri olan kişilerdir. Kemal Tahir’in Devlet Ana Romanı Türk Dil Kurumu tarafından 1968 yılında en iyi roman ödülüne layık görülmüştür.
Devlet Ana – Kitap Özeti Oku
Sen Jan şövalyelerinden olan Gladyüs Bizans İmparatorluğu’nun başına geçmek için Ertuğrul Bey’i öldürmeyi düşünmektedir. Bunun için Osmanlı Beyliği’nin bölgesinde bulunan Bizanslıları kışkırtıp isyan çıkarmayı planlar. Bu planları yaparken aynı zamanda şövalyelik dersleri aldığı Mavro’nun kardeşi Liya’yı elde etmeye çalışır. Liya ise Ertuğrul Bey’in at bakıcılığını yapan Bacıbey’in oğlu Demircan ile ilişki içindedir.
Olaylar bir gün Demircan’ın katledilmesiyle başlar. Planını uygulamaya koyan Gladyüs Demircan’ı Liya ile görünce sırtından vurur ve Liya’ya tecavüz edip öldürür. Olayların yaşandığı gün 90 yaşındaki Ertuğrul Bey vefat eder ve beyliğin başına kardeşi Osman Bey geçer.
Ancak Dündar Alp Başa kendisinin geçmesi gerektiğini düşünür. Bu nedenle desteklerini almak için Rumlara yancılık yapar. Bir oğlu sırtından vurularak öldürülen Bacıbey’de diğer oğlu olan Kerimcan’ı intikam alması için kılıç kuşandırır.
Beyliğin ileri gelenleri Dündar Alp’e neden beyliğin başına Osman Bey’in geçmesi gerektiğini anlatırlar. Osmanlı devlet büyüklerinden biri olan Şeyh Edebali Osman Bey ile yaptığı diyaloğu Dündar Alp’e anlatarak beyliğin başına geçebilecek en uygun kişi olduğunu söyler.
Bu sırada Osman Bey Şeyh Edebali’nin kızı Bala Hatun ile evlenir. Bala Hatun Osman Bey’in ilk eşi değildir ama yine de Osmanlı’nın gelenek ve göreneklerine kısa sürede alışır ve uyum sağlar. Orhan Bey’de Nilüfer Hatun ile evlenir. Ancak romanda Orhan Bey’in evliliği anlatılmaz. Roman Osman Bey’in beyliği genişletme fikirleri ile sona erer.
Devlet Ana- Karakterleri ve Sayfa Sayısı
Sayfa Sayısı; 656
Karakterleri: Osman Bey, Ertuğrul Bey, Orhan Bey, Nilüfer Hatun, Şeyh Edebalı
