Aslında nadir olarak görülen ve hastanın acı hissetmesini engelleyen kalıtsal hastalıklardan muzdarip olan insanlar; kendilerini çevresel tehlikelere karşı koruyamazlar, bu da kırık kemik lere, hasarlı cilde, enfeksiyonlara ve daha kısa bir yaşam süresine sebebiyet verir.
Bu durumlarda ağrı sadece fiziksel bir duyumdan daha fazlasıdır, koruyucu önlem almak için bir sinyaldir. Bununla birlikte, aşırı veya uzun süreli ağrılar yıpratıcı olabilir. Peki modern tıp bu ağrıları nasıl hafifletir?
Ağrıyı inceleyen nörobiyologlar ve anestezi stler olarak diğer araştırmacılarla birlikte bu soruyu yanıtlamaya çalıştık. Vücudun doku hasarını nasıl algı ladığını ve bunu ağrı olarak nasıl yorumladığını anlama çalışmaları, son yıllarda muazzam ilerleme kaydetti. Beyni, doku hasarına karşı uyaran ve ağrıyı tetikleyen sayısız yol olduğu artık biliniyor.
Beyin, hasarın türüne bağlı olarak çeşitli sinyal yolları kullanırken, bu yollar da oldukça fazladır. Daha da ilginci; bu nöral yollar, ağrının koruyucu işlevine ihtiyaç kalmamasına rağmen kronik ağrı ve sinirleri etkileyen durumlarda sinyalleri değiştirir ve güçlendirir.
Ağrı kesiciler, nöral yolların çeşitli bileşenlerini hedef alarak işlev görür. Ancak her ağrı kesici her ağrı türü için etkili değildir. Ağrı yollarının çeşitliliği ve fazlalığı nedeniyle de mükemmel ağrı kesiciyi bulmak çok zordur.
İltihap Sökücü Ağrı Kesiciler!
Bir yaralanma sonucu oluşabilecek çürük, burkulma veya kemik kırıkları, doku iltihabına, yani vücudun iyileşme çabası sonucu şişme ve kızarıklığa yol açan yangısal tepkiye neden olabilir. Yaralanma bölgesindeki ağrı reseptörleri, vücudun iltihap kimyasalları salınımını algılar ve ağrıyı beyne iletir.
Yaygın iltihap sökücü ağrı kesiciler, yaralanan bölgedeki iltihabı azaltarak işlev görür.
Bunlar özellikle kas-iskelet sistemi yaralanmaları veya artrit gibi iltihaplanma ile ilgili ağrılar için faydalıdır.
İbuprofen, Naproksen ve Aspirin gibi steroid olmayan iltihap sökücü ilaçlar, iltihap kimyasalları üreten biyokimyasal süreçte çok önemli bir rol oynayan COX enzimini inhibe eder. Enzimin inhibe edilmesi, iltihap kimyasallarının miktarını ve sonuç olarak beyne gönderilen ağrı sinyallerini azaltır. Parasetamol olarak da bilinen asetaminofen, COX enzimlerini inhibe eder ve az önce bahsettiğimiz ilaçların yaptığı gibi iltihabı azaltmasa da benzer ağrı kesici etkilere sahiptir.
Diğer COX inhibitörleri, kortikosteroidler ve daha yakın zamanlarda çıkan, iltihap kimyasallarını hedef alan ve etkisiz hale getiren ilaçlar, reçeteli iltihap sökücü ağrı kesicilere örnektir.
İltihap kimyasallarını bloke eden ilaçların, mide zarını tahriş etme ve böbrek fonksiyonunu etkileme gibi yan etkileri ve potansiyel riskleri olacaktır, çünkü bu kimyasallar sadece ağrı sinyalleri göndermenin yanı sıra diğer önemli fizyolojik süreçlerde de yer alır. [7] Reçetesiz satılan ilaçlar ise genellikle güvenlidir; fakat kutu üzerindeki talimatlara tamamıyla uyulmalıdır.
İltihabın bu kadar azalmasının nedeni, muhtemelen sürecin erken safhalarında iltihap sürecini bloke eden prednizon ve diğer kortikosteroidlerdir. Bununla birlikte, reaksiyondaki tüm kimyasallar hemen hemen her organ sisteminde bulunmaktadır. Uzun süreli steroid kullanımı ise bir t akım sağlık riskleri doğurabileceğinden tedaviye başlamadan önce bir doktorla görüşülmesini gerektirir.
Lokal İlaçlar
Nosiseptör adı verilen ve doku hasarını tespit eden özelleşmiş sinirler, birçok lokal ilacın hedefidir. Bu sinirlerin lidokain gibi lokal anesteziklerle elektrik sinyallerini beyne iletmesi engellenir.
Lokal ağrı kesiciler ayrıca derideki diğer duyu nöronlarının uçlarındaki protein sensörlerini de hedefler. Bu protein leri aktive etmek; mentolün verdiği serinlik veya kapsaisinin verdiği yanma hissi gibi hasarı tespit eden sinirlerin aktivitesini de azaltacak, ağrıyı hafifletebilen duyumlar ortaya çıkarabilir.
Bu lokal ilaçlar, derideki küçük sinirleri etkilediklerinden için cildi doğrudan etkileyen ağrılar için en etkili olanlarıdır. Örneğin, zona hastalığı cilt sinirlerine zarar vererek aşırı aktif olmalarına ve beyne sürekli ağrı sinyalleri göndermelerine neden olur; ancak bu tarz ilaçlar ağrıları hafifletebilir.
Bu sinirleri lokal lidokain veya yüksek dozda kapsaisin ile etkisiz hale getirmek, ağrı sinyallerini azaltabilir.
Sinir Hasarı İlaçları
Sinir sisteminin ağrıyı algılayan kısmı, çoğunlukla artrit ve diyabet in neden olduğu sinir hasarı nedeniyle aşırı aktif hale gelebilir. Doku hasarı olmasa bile, bu hasar ağrı sinyallerini tetikler. Bu koşullarda en etkili ağrı kesiciler bu sinyalleri bastıranlardır.
Gabapentin gibi antiepileptik ilaçlar, ağrı algılama sistemini baskılamak için sinirlerdeki elektrik sinyallerini bloke eder. Bununla birlikte gabapentin, sinir sisteminin diğer bölgelerindeki sinir aktivitesini de azaltabilir ve bu da kafa karışıklığı ve uyku haline neden olabilir.
Omur ilikteki ve beyindeki ağrı yollarını kontrol eden bazı nörotransmitter lerin, duloksetin ve nortriptilin gibi antidepresanlar tarafından tetiklendiği düşünülmektedir. Bununla birlikte, bu ilaçlar sindirim sistemindeki kimyasal sinyallerini de değiştirerek, gastrointestinal rahatsızlığa yol açabilirler. Bu ilaçların tamamı doktorlar tarafından reçete edilmektedir.
Opioidler
Morfin.
Opioidler, afyon haşhaşlarından elde edilen maddelerdir. 1800'lerde ilk opioidlerden biri olan morfin saflaştırılmıştır. O zamandan beri hem doğal hem de sentetik birçok morfin türevi, tıbbi olarak kullanılmıştır. Ayrıca bunların potansiyelleri ve etki süreleri geniş bir aralıkta değişmektedir. Bazı yaygın örnekleri arasında kodein, tramadol, hidrokodon, oksikodon, buprenorfin ve fentanil bulunmaktadır.
Opioidler, ağrıyı azaltmak için vücudun endorfin sistemini tetikleyerek çalışır. Vücudumuz, gelen yaralanma sinyallerini azaltan ve öfori duygularına neden olan bir opioid türü olan endorfini doğal olarak üretir. Opioidler, endorfinlerle aynı yerleri hedef alarak endorfinlerin etkilerini taklit eder.
Opioidler; ameliyat sonrası ağrı, kırık bacak gibi kas-iskelet sistemi yaralanmaları ve kanser ağrısı gibi bazı akut ağrı durumlarını azaltabilmelerine rağmen, nöropatik yaralanmaların ve kronik ağrıların tedavisinde genellikle etkisizdir.
Vücut; sindirim sistemi ve akciğerler gibi diğer organ sistemlerinde opioid reseptörleri kullandığından, yan etkiler ve riskler arasında kabızlık ve potansiyel olarak ölümcül solunum depresyonu bulunur. Uzun süreli opioid kullanımı, aynı analjezik sonuçları elde etmek için daha fazla ilaca ihtiyaç duyulmasına yani toleransın yükselmesine de neden olabilir. Opioidler bağımlılık yapabilir, bu nedenle uzun süreli kullanım için tasarlanmamışlardır. Tüm opioidler kontrollü maddelerdir ve doktorlar bu riskler ve yan etkiler nedeniyle onları dikkatli bir şekilde reçete eder.
Kannabinoidler
Kenevir , potansiyel tıbbi uygulamalar için büyük ilgi görmüş olsa da etkili bir ağrı kesici olduğu sonucuna varmak için yeterli kanıt yoktur. [12] Amerika Birleşik Devletleri'nde federal düzeyde kenevir kullanımı yasa dışı olduğundan, federal olarak finanse edilen yüksek kaliteli klin ik araştırmalar eksiktir.
Araştırmacılar, kenevirde bulunan bir bileşik sınıfı olan endokannabinoidlerin, ağrıyı azaltmak için vücut tarafından doğal olarak üretildiğini bilinmektedir. [13] Ek olarak, kannabinoidler iltihabı azaltabilmektedir. Sağlam klinik kanıtların olmaması nedeniyle, doktorlar genellikle bunlar yerine FDA onaylı ilaçları önerme ktedirler.
Mükemmel İlacı Bulmak!
Ağrı sinyallerini duymak hayatta kalmak için çok önemlidir, ancak bu his çok fazlaysa azaltmak gerekebilir. Bugün piyasadaki hiçbir ilaç ağrıyı tamamen ortadan kaldırmaz. Belirli yolları hedefleyen ilaçlar belirli ağrı türleriyle eşleştirilse bile, aynı ağrıyı yaşayan insanlar aynı ilaçtan aynı faydayı sağlayamayabilir. Vücudun ağrı yolları ve hedefleri hakkındaki tıbbi bilgileri genişleten daha fazla çalışma, daha güçlü tedaviler ve daha iyi ağrı yönetimi sağlayabilir.
Bu durumlarda ağrı sadece fiziksel bir duyumdan daha fazlasıdır, koruyucu önlem almak için bir sinyaldir. Bununla birlikte, aşırı veya uzun süreli ağrılar yıpratıcı olabilir. Peki modern tıp bu ağrıları nasıl hafifletir?
Ağrıyı inceleyen nörobiyologlar ve anestezi stler olarak diğer araştırmacılarla birlikte bu soruyu yanıtlamaya çalıştık. Vücudun doku hasarını nasıl algı ladığını ve bunu ağrı olarak nasıl yorumladığını anlama çalışmaları, son yıllarda muazzam ilerleme kaydetti. Beyni, doku hasarına karşı uyaran ve ağrıyı tetikleyen sayısız yol olduğu artık biliniyor.
Beyin, hasarın türüne bağlı olarak çeşitli sinyal yolları kullanırken, bu yollar da oldukça fazladır. Daha da ilginci; bu nöral yollar, ağrının koruyucu işlevine ihtiyaç kalmamasına rağmen kronik ağrı ve sinirleri etkileyen durumlarda sinyalleri değiştirir ve güçlendirir.
Ağrı kesiciler, nöral yolların çeşitli bileşenlerini hedef alarak işlev görür. Ancak her ağrı kesici her ağrı türü için etkili değildir. Ağrı yollarının çeşitliliği ve fazlalığı nedeniyle de mükemmel ağrı kesiciyi bulmak çok zordur.
İltihap Sökücü Ağrı Kesiciler!
Bir yaralanma sonucu oluşabilecek çürük, burkulma veya kemik kırıkları, doku iltihabına, yani vücudun iyileşme çabası sonucu şişme ve kızarıklığa yol açan yangısal tepkiye neden olabilir. Yaralanma bölgesindeki ağrı reseptörleri, vücudun iltihap kimyasalları salınımını algılar ve ağrıyı beyne iletir.
Yaygın iltihap sökücü ağrı kesiciler, yaralanan bölgedeki iltihabı azaltarak işlev görür.
Bunlar özellikle kas-iskelet sistemi yaralanmaları veya artrit gibi iltihaplanma ile ilgili ağrılar için faydalıdır.
İbuprofen, Naproksen ve Aspirin gibi steroid olmayan iltihap sökücü ilaçlar, iltihap kimyasalları üreten biyokimyasal süreçte çok önemli bir rol oynayan COX enzimini inhibe eder. Enzimin inhibe edilmesi, iltihap kimyasallarının miktarını ve sonuç olarak beyne gönderilen ağrı sinyallerini azaltır. Parasetamol olarak da bilinen asetaminofen, COX enzimlerini inhibe eder ve az önce bahsettiğimiz ilaçların yaptığı gibi iltihabı azaltmasa da benzer ağrı kesici etkilere sahiptir.
Diğer COX inhibitörleri, kortikosteroidler ve daha yakın zamanlarda çıkan, iltihap kimyasallarını hedef alan ve etkisiz hale getiren ilaçlar, reçeteli iltihap sökücü ağrı kesicilere örnektir.
İltihap kimyasallarını bloke eden ilaçların, mide zarını tahriş etme ve böbrek fonksiyonunu etkileme gibi yan etkileri ve potansiyel riskleri olacaktır, çünkü bu kimyasallar sadece ağrı sinyalleri göndermenin yanı sıra diğer önemli fizyolojik süreçlerde de yer alır. [7] Reçetesiz satılan ilaçlar ise genellikle güvenlidir; fakat kutu üzerindeki talimatlara tamamıyla uyulmalıdır.
İltihabın bu kadar azalmasının nedeni, muhtemelen sürecin erken safhalarında iltihap sürecini bloke eden prednizon ve diğer kortikosteroidlerdir. Bununla birlikte, reaksiyondaki tüm kimyasallar hemen hemen her organ sisteminde bulunmaktadır. Uzun süreli steroid kullanımı ise bir t akım sağlık riskleri doğurabileceğinden tedaviye başlamadan önce bir doktorla görüşülmesini gerektirir.
Lokal İlaçlar
Nosiseptör adı verilen ve doku hasarını tespit eden özelleşmiş sinirler, birçok lokal ilacın hedefidir. Bu sinirlerin lidokain gibi lokal anesteziklerle elektrik sinyallerini beyne iletmesi engellenir.
Lokal ağrı kesiciler ayrıca derideki diğer duyu nöronlarının uçlarındaki protein sensörlerini de hedefler. Bu protein leri aktive etmek; mentolün verdiği serinlik veya kapsaisinin verdiği yanma hissi gibi hasarı tespit eden sinirlerin aktivitesini de azaltacak, ağrıyı hafifletebilen duyumlar ortaya çıkarabilir.
Bu lokal ilaçlar, derideki küçük sinirleri etkilediklerinden için cildi doğrudan etkileyen ağrılar için en etkili olanlarıdır. Örneğin, zona hastalığı cilt sinirlerine zarar vererek aşırı aktif olmalarına ve beyne sürekli ağrı sinyalleri göndermelerine neden olur; ancak bu tarz ilaçlar ağrıları hafifletebilir.
Bu sinirleri lokal lidokain veya yüksek dozda kapsaisin ile etkisiz hale getirmek, ağrı sinyallerini azaltabilir.
Sinir Hasarı İlaçları
Sinir sisteminin ağrıyı algılayan kısmı, çoğunlukla artrit ve diyabet in neden olduğu sinir hasarı nedeniyle aşırı aktif hale gelebilir. Doku hasarı olmasa bile, bu hasar ağrı sinyallerini tetikler. Bu koşullarda en etkili ağrı kesiciler bu sinyalleri bastıranlardır.
Gabapentin gibi antiepileptik ilaçlar, ağrı algılama sistemini baskılamak için sinirlerdeki elektrik sinyallerini bloke eder. Bununla birlikte gabapentin, sinir sisteminin diğer bölgelerindeki sinir aktivitesini de azaltabilir ve bu da kafa karışıklığı ve uyku haline neden olabilir.
Omur ilikteki ve beyindeki ağrı yollarını kontrol eden bazı nörotransmitter lerin, duloksetin ve nortriptilin gibi antidepresanlar tarafından tetiklendiği düşünülmektedir. Bununla birlikte, bu ilaçlar sindirim sistemindeki kimyasal sinyallerini de değiştirerek, gastrointestinal rahatsızlığa yol açabilirler. Bu ilaçların tamamı doktorlar tarafından reçete edilmektedir.
Opioidler
Morfin.
Opioidler, afyon haşhaşlarından elde edilen maddelerdir. 1800'lerde ilk opioidlerden biri olan morfin saflaştırılmıştır. O zamandan beri hem doğal hem de sentetik birçok morfin türevi, tıbbi olarak kullanılmıştır. Ayrıca bunların potansiyelleri ve etki süreleri geniş bir aralıkta değişmektedir. Bazı yaygın örnekleri arasında kodein, tramadol, hidrokodon, oksikodon, buprenorfin ve fentanil bulunmaktadır.
Opioidler, ağrıyı azaltmak için vücudun endorfin sistemini tetikleyerek çalışır. Vücudumuz, gelen yaralanma sinyallerini azaltan ve öfori duygularına neden olan bir opioid türü olan endorfini doğal olarak üretir. Opioidler, endorfinlerle aynı yerleri hedef alarak endorfinlerin etkilerini taklit eder.
Opioidler; ameliyat sonrası ağrı, kırık bacak gibi kas-iskelet sistemi yaralanmaları ve kanser ağrısı gibi bazı akut ağrı durumlarını azaltabilmelerine rağmen, nöropatik yaralanmaların ve kronik ağrıların tedavisinde genellikle etkisizdir.
Vücut; sindirim sistemi ve akciğerler gibi diğer organ sistemlerinde opioid reseptörleri kullandığından, yan etkiler ve riskler arasında kabızlık ve potansiyel olarak ölümcül solunum depresyonu bulunur. Uzun süreli opioid kullanımı, aynı analjezik sonuçları elde etmek için daha fazla ilaca ihtiyaç duyulmasına yani toleransın yükselmesine de neden olabilir. Opioidler bağımlılık yapabilir, bu nedenle uzun süreli kullanım için tasarlanmamışlardır. Tüm opioidler kontrollü maddelerdir ve doktorlar bu riskler ve yan etkiler nedeniyle onları dikkatli bir şekilde reçete eder.
Kannabinoidler
Kenevir , potansiyel tıbbi uygulamalar için büyük ilgi görmüş olsa da etkili bir ağrı kesici olduğu sonucuna varmak için yeterli kanıt yoktur. [12] Amerika Birleşik Devletleri'nde federal düzeyde kenevir kullanımı yasa dışı olduğundan, federal olarak finanse edilen yüksek kaliteli klin ik araştırmalar eksiktir.
Araştırmacılar, kenevirde bulunan bir bileşik sınıfı olan endokannabinoidlerin, ağrıyı azaltmak için vücut tarafından doğal olarak üretildiğini bilinmektedir. [13] Ek olarak, kannabinoidler iltihabı azaltabilmektedir. Sağlam klinik kanıtların olmaması nedeniyle, doktorlar genellikle bunlar yerine FDA onaylı ilaçları önerme ktedirler.
Mükemmel İlacı Bulmak!
Ağrı sinyallerini duymak hayatta kalmak için çok önemlidir, ancak bu his çok fazlaysa azaltmak gerekebilir. Bugün piyasadaki hiçbir ilaç ağrıyı tamamen ortadan kaldırmaz. Belirli yolları hedefleyen ilaçlar belirli ağrı türleriyle eşleştirilse bile, aynı ağrıyı yaşayan insanlar aynı ilaçtan aynı faydayı sağlayamayabilir. Vücudun ağrı yolları ve hedefleri hakkındaki tıbbi bilgileri genişleten daha fazla çalışma, daha güçlü tedaviler ve daha iyi ağrı yönetimi sağlayabilir.